In gesprek met Bas Buchner, Directeur van MARIN De sleutel ligt bij de consument
In 2015 werd de maritieme sector buiten het Klimaatakkoord van Parijs gehouden. Een gemiste kans volgens Bas Buchner: ‘We kunnen niet achterblijven’. Hij ziet gelukkig dat de sector zelf echt groener, schoner en duurzamer wil worden. Onafhankelijk onderzoeksinstituut MARIN wil daarbij stimuleren en adviseren. We spraken met Bas Buchner, directeur van MARIN, over de toekomst van de zeescheepvaart.
Een betere maritieme sector
Bas is geboren in Sliedrecht, als zoon van een machinist op een coaster die later in het baggeren is gaan werken. “Ik heb wat met water en de zee. In Delft heb ik Maritieme Techniek gestudeerd en ben daarna bij MARIN gaan werken. Daarnaast ben ik gepromoveerd in Delft op groen water, dat is massief zeewater dat over de boeg van het schip komt. Inmiddels ben ik directeur. Daarnaast ben ik ook voorzitter van het Innovation Council van Nederland Maritiem Land. Vanuit deze gecombineerde rol probeer ik bij te dragen aan een betere maritieme sector die bijdraagt aan duurzaamheid en tegelijkertijd een gezonde boterham mee te verdienen is.”
Voorbij de horizon kijken
MARIN, dat volgend jaar 90 jaar bestaat, is het grootste onafhankelijke onderzoeksinstituut voor de maritieme sector ter wereld. De missie van MARIN is om de scheepvaart schoner, slimmer en veiliger te maken en om bij te dragen aan duurzaam gebruik van de zee. Met de strategie ‘Better ships, blue oceans’ willen ze voorbij de horizon kijken. Hiervoor hebben ze een visualisatie gemaakt van hoe we over 30 tot 50 jaar de zee gebruiken en hoe deze er dan uitziet. Hier spelen o.a. emissieloze schepen een grote rol."
Kennis en richting
"Als onafhankelijk onderzoeksinstituut biedt MARIN vooral kennis en richting. Ze probeert de sector objectief aan te geven welke mogelijkheden en oplossingen er zijn voor de uitdagingen. Andere bedrijven kunnen hierop inspelen en het dan maken. “Een mooi voorbeeld hiervan is de Wind Assisted Ship Propulsion in samenwerking met TNO en TU Delft.”
Maritiem Masterplan
Het Maritiem Masterplan is in 2020 in het leven geroepen en zet in op de realisatie van een brede vloot van emissieloze en digitale schepen in 2030. Het is een samenwerking met de Marine en de Rijksrederij. De prikkelende vraag aan de overheid was destijds: ‘kun je als overheid zelf blijven varen met vervuilende schepen?’ “Toen hebben we de handen ineengeslagen. Samen met de overheid en het bedrijfsleven ontwikkelen we kennis en technologie om de schepen de verduurzamen. Samen met deze kennispartners wil MARIN de gezamenlijke kennisbasis ontwikkelen, om maritieme ondernemers te ondersteunen bij hun onderzoek en ontwikkeling van concrete innovaties. We vinden het belangrijk dat de schepen ook daadwerkelijk in Nederland gebouwd worden. In het buitenland liggen de kosten voor het bouwen van een schip doorgaans lager dan in Nederland. We kijken nu of we door middel van robotisering het bouwen van een emissieloos schip in Nederland betaalbaarder kunnen maken.”
30 emissieloze schepen
Op het moment van schrijven staat 2022 al bijna voor de deur, dus 2030 komt langzaam dichterbij. Ligt de sector op koers? “Ja hoor, dit doel gaan we halen. Zoals het nu lijkt zitten we zelfs al op 50 emissieloze schepen in plaats van de eerder als doel gestelde 30. Hiervan zijn ongeveer 20 schepen van de overheid en 30 van Nederlandse reders. Het duurt nog wel een paar jaar om alles werkend te krijgen. De motoren en brandstoffen zijn er al wel, maar een zeeschip dat volledig emissieloos een lange afstand kan varen bestaat nog niet. Hier werken we vanuit het Maritiem Masterplan gezamenlijk aan. De kracht van het Maritiem Masterplan is de samenwerking. Je gaat het alleen niet redden als reder. Gelukkig is er veel focus van de Nederlandse reders op de toekomst die ik 5 jaar geleden nog niet zag. Dat is een fijne ontwikkeling. Als je als reder deze slag niet maakt, dan heeft dat enorme impact op je business.”
De oplossing…
“Voor reders is het een uitdaging om te bepalen wat ze moeten gaan doen. Bij MARIN geven we eerlijke antwoorden op basis van de situatie per reder. Objectief advies op basis van de oplossingen die er nu zijn. Vanwege die objectiviteit kunnen wij ook concurrenten met elkaar laten samenwerken. Soms word je namelijk sterker als je samenwerkt. Bijvoorbeeld op het gebied van brandstoffen. We werken aan verschillende oplossingen voor verschillende reders op het gebied van brandstof. Als ik nu een goede gok moet wagen dan zeg ik waterstof en batterij voor korte afstanden. Waterstof is prachtig, want als je het verbrandt houd je alleen water over. Maar het is niet de oplossing was alles, we moeten niet verliefd worden op waterstof. Methanol en ammonia lijken geschikt voor lange afstanden, maar hebben uitdagingen op het vlak van veiligheid. Door partijen die vroeg gaan acteren en samenwerken komt er een geschikte brandstof uit. Dat kan een brandstof zijn die het meest gebruikt wordt, maar dit hoeft niet de beste brandstof te zijn.”
…is elektrisch
“Elektrisch heeft de voorkeur, dus een scheepsschroef met een elektromotor eraan. Schepen gaan lang mee. Die romp gaat zeker 30 jaar mee. Daarom is het belangrijk om schepen modulair te laten bouwen en voor te bereiden op een motor die over 5 of 10 jaar ook elektriciteit kan maken van bijvoorbeeld waterstof of een andere e-fuel. Batterijen zijn ook een optie, al zijn het geen hele efficiënte dingen. Alternatief is dat je die elektronen omzet in moleculen zoals waterstof of methanol. Vervolgens opslaan zodat je het geconcentreerd mee kunt nemen en daarna weer om kunt zetten in elektriciteit als je een schip wilt voorstuwen. We moeten alleen kijken hoe we op een slimme manier elektronen opslaan. Het is heel moeilijk om energie mee te nemen aan boord van een schip. Dat geldt voor alle e-fuels.”
Transport mag niets kosten
Bas Buchner ziet de afgelopen jaren echt een omslag bij de reders. Ze willen echt zelf verduurzamen, terwijl ze ook een goede boterham blijven verdienen. Dat vraagt een andere businessmodel: ze moeten zichzelf op een slimme manier in de markt zetten. Goedkoper, met behulp van slimme technieken. “Ik heb het idee dat transport bij ons als consumenten niets mag kosten, terwijl het wel iets kost. Gratis verzendkosten is niet gratis. Het kost brandstof en emissies. De kosten die komen kijken bij het emissieloos maken van transport moet je zichtbaar maken aan de consument. Het begint met bewustwording. Met een heel klein beetje geld erbij kan het emissieloos. Voor een paar sneakers is dit bijvoorbeeld 50 cent meer. Zo kun je als sector je bijdrage leveren.
De sleutel ligt bij de consument
Vergelijk het met biologisch eten. Dat is ook duurder, dat begrijpen we en hebben we ervoor over. Dat kan ook met transport. Je moet als reder in contact treden met de eindgebruikers die besef hebben van verduurzaming van hun leefomgeving. Anders kun je ook niet vernieuwen. Bedrijven als IKEA en Heineken eisen al emissieloos vervoer. Steeds meer grote bedrijven hebben door dat hun klanten en uiteindelijk consumenten dit gaan eisen. De sleutel ligt bij de consument.”
)
Over deze campagne
Wist je dat maar liefst 90% van alles over zee wordt vervoerd? En dat transport over dat zoute water relatief het minst vervuilend is? Wist je dat er hele toffe banen zijn bij een rederij? Op deze website laten we je kennismaken met de zeescheepvaart en wat de koers is van de Nederlandse reders in de zeevaart op het gebied van verduurzaming en innovatie. Stap aan boord!