In gesprek met Sander Schakelaar Het CO2-opslagsysteem levert significant voordeel
Opbouwen van een rederij
Op LinkedIn staat dat je managing owner bent van JR Shipping. Waar hou je je mee bezig bij JR Shipping afgezien van het CO2-opslagsysteem?
In 2000 ben ik de compagnon van Jan Reier Arends geworden. Mijn achtergrond ligt in de scheepsbouw. Ik was altijd verantwoordelijk voor de verkoop van nieuw te bouwen schepen op de Duitse markt. Het centrale vraagstuk was eigenlijk altijd de financiering van de schepen. Hier dacht ik graag over mee. Hierdoor belandde ik uiteindelijk ook bij een nieuwe rederij, die ik heb helpen opbouwen. Nadat die fase afgesloten werd, diende zich het partnerschap met Jan Reier aan. Gezien mijn eerdere positieve ervaring met het opbouwen van een rederij leek me dit een hele mooie kans. De eerste acht jaren waren heel positief. We waren bezig met nieuwbouwprogramma’s en de organisatie groeide ook. De samenwerking beviel goed. Jan Reier en ik vulden elkaar mooi aan. In 2008 diende de kredietcrisis zich aan, die snel omsloeg in een industriecrisis. Dit heeft tot 2020 geduurd. Die 12 jaar ben ik vooral bezig geweest met crisismanagement. Denk aan het financieren van oplossingen voor schepen en het herfinancieren van schepen. Het ging niet rimpelloos. Tegenwoordig houd ik me ook weer bezig met new business development. Waar liggen kansen en openingen om vanuit een stabiele zijligging verder te ontwikkelen? We horen tot de 30% van de rederijen die de crisis heeft weten te doorstaan.
Container schepen voor de short sea
Jullie hebben een diverse vloot. Wat vervoeren jullie zoal?
We hebben vooral container feeder schepen voor de shortsea markt. Dat is vooral voor het fijnmazige scheepsverkeer. Qua lading vervoeren we werkelijk alles wat je kunt bedenken. Van consumentengoederen tot halffabricaten. We vervoeren ook transitcontainers, dit is Aziatische lading. En daarnaast veel door to door transport. Wij verhuren onze schepen aan de containerlijndiensten.
Moeten we wel blijven varen?
De internationale scheepvaart is verantwoordelijk voor 3,15% van de totale uitstoot van broeikasgassen in de EU. Nationaal is dat aandeel 0,46%. Dat is aanzienlijk. Daarbij is de scheepvaart een van de snelst groeiende oorzaken van CO2-uitstoot die bijdragen aan klimaatverandering. Sinds 1990 is de uitstoot door scheepvaart met 31,7% gestegen. Ondanks allerlei innovaties, die juist moeten leiden tot minder uitstoot.
Even een gewetensvraag tussendoor, gezien de cijfers: moeten we wel blijven varen?
Dat is een hele filosofische vraag. Praktisch en realistisch gezien is er geen alternatief. Niet meer vervoeren betekent ‘the end of mankind’. Maar liefst 90% van onze spullen wordt over zee vervoerd. Andere manieren van vervoeren zijn vervuilender. Mijns inziens moeten we kijken naar hoe we met elkaar de footprint gestaag kunnen verlagen. De wereldhandel blijft namelijk toenemen en de emissies ook als gevolg hiervan. We moeten daarom vooral de emissieprestatie verbeteren.
Tegelijkertijd hebben we allemaal de afgelopen tijd gemerkt hoe kwetsbaar het systeem is. Het systeem is overbelast, er waren geregeld opstoppingen. Neem nou het voorbeeld van de Evergiven die het Suez Kanaal blokkeerde. En dit waren slechts kleine ‘hickups’. De zeescheepvaart heeft aandacht nodig. De bevolking blijft groeien, de handel zal ook blijven groeien en de bruto omvang van de scheepvaart ook.
Als we niks ondernemen in de emissie performance dan zal dat dus ook blijven toenemen. De emissies moeten echter naar beneden. Hier spannen we ons collectief voor in.
Een afzuigkap voor fijnstof en CO2
Er zijn allerlei initiatieven om de CO2-uitstoot te verminderen. Jullie hebben gekozen voor het CO2-opslagsysteem. De filters op de schoorsteen vangen zwavel en fijnstof af die vrijkomen bij varen op stookolie, én de meeste CO2. Eigenlijk is het een soort afzuigkap. Waarom hebben jullie voor dit systeem gekozen?
We hebben voor het ‘Filtree’ filtersysteem met Carbon Capture van Value Maritime gekozen om nu al een wezenlijke stap te kunnen zetten en commercieel een betere positie voor de vloot te behouden. We gaan het systeem leasen waardoor het voor ons financieel aantrekkelijk is. Door te scrubben kun je basic brandstof gebruiken. Die prijs ligt veel lager dan de premium brandstoffen. Omdat wij onze schepen verhuren zou alleen de huurder dan voordeel hebben van onze scrubbers. Daarom hebben we een ‘scrubberclausule’ opgesteld waardoor wij als reder bijvoorbeeld 80% van het voordeel krijgen.
Het mooie van dit systeem is dat het ook het fijnstof eruit filtert. Daarnaast heeft het systeem ook een washwater-functie. Dit Filtree systeem is als basis nodig om aanvullend Carbon Capture mee te kunnen doen. De Carbon Capture functie is dus feitelijk een uitbreiding op het Filtree systeem.
Toepassing van dit systeem leidt tot een enorm concurrentievoordeel. Op termijn verbetert ook de tweedehands positie van onze schepen. En eventueel is het systeem ook mee te nemen naar andere – bijvoorbeeld nieuwe – schepen.
Vanwege de crisis is de bulk van onze schepen in eigendom gekomen van een private equity investeerder in London. Gelukkig verbeterde in 2021 de markt weer waardoor we bezig zijn een belangrijk deel van die schepen te herfinancieren. Als eerste hebben we de Endeavor teruggekocht. We gaan het CO2--opslagsysteem meteen op dat schip toepassen, dat zal vermoedelijk in april 2022 gebeuren. Daarna volgt de Energy.
We staan nu aan de vooravond om nog zes andere schepen te herfinancieren. Deze schepen komen in een nieuw schepenfonds terecht. Ze worden uitgerust met het uitgebreide Filtree systeem van Value Maritime dat naast fijnstof ook CO2 uit de lucht filtert.
Significante besparing
Hoe ziet dit er in de praktijk uit? Hoeveel CO2 kun je hiermee afvangen?
Je kunt voor verschillende gradaties kiezen. In theorie kun je 100% afvangen, alleen zul je de afgevangen co2 ook weer moeten opslaan. Wij hebben gekozen voor een gradatie waarbij we tot 30% van de CO2 kunnen afvangen per reis. Dit is een significante besparing. Dit komt neer op ongeveer twintig opslagcontainers die met CO2 gevuld raken. Met de komst van het ETS, het Emission Trading System, moet er iemand gaan betalen voor de uitgestoten CO2. Dat wordt het pas echt interessant. Op dit moment is Carbon Capture nog geen business case.
In de kostenbegroting van alle schepen hebben we ook een sustainability budgetpost opgenomen van € 25.000,- per schip per jaar. Dit is een werkbudget voor nieuwe innovaties en ontwikkelingen om sustainability te stimuleren. Denk aan het ontwikkelen van varen op methanol, waterstof, of elektrisch varen. Ik denk dat al deze oplossingen naast elkaar gebruikt gaan worden, afhankelijk van type schip, vaarroute en afstand. Filteren van fossiele brandstof zal nog een heel tijdvak gebruikt worden. Het systeem gaat zeker 20 jaar mee terwijl de terugverdientijd twee tot drie jaar is. Het is een modulair systeem. Het kan daarna ook nog op een ander schip gebruikt worden.
Een circulair systeem
Je slaat de CO2 dus op. Wat gebeurt er daarna met die CO2?
Het is een circulair systeem. Je geeft de containers met CO2 af in de haven en die worden dan vervoerd naar afnemers, die noemen we outlets. Er zijn op dit moment al veel outlets voor de opgeslagen CO2, neem nou de bloemenkassen. Nu wekken ze CO2 op door gas te verbranden. Dat is niet meer van deze tijd. Zij kunnen deze opgevangen CO2 heel goed gebruiken. Daarnaast kan de CO2 gebruikt worden voor de productie van groene methanol.
Een mooie stap vooruit
Het klinkt heel mooi, maar kleven er ook nadelen aan?
Naar mijn visie: nee. Is dit de ultieme oplossing? Nee, maar het is voor nu een hele mooie stap vooruit. Waar gaat het op lange termijn naar toe? Dat weten we niet. Je hebt nu te maken met de harde realiteit. Hoe kunnen we de harde realiteit verbeteren? In mijn ogen heeft het ‘Filtree’ filtersysteem met Carbon Capture van Value Maritime alleen maar voordelen om nu en de komende jaren de uitstoot van onder andere fijnstof en CO2 drastisch te verminderen.
)
Over deze campagne
Wist je dat maar liefst 90% van alles over zee wordt vervoerd? En dat transport over dat zoute water relatief het minst vervuilend is? Wist je dat er hele toffe banen zijn bij een rederij? Op deze website laten we je kennismaken met de zeescheepvaart en wat de koers is van de Nederlandse reders in de zeevaart op het gebied van verduurzaming en innovatie. Stap aan boord!